Het kan niemand zijn ontgaan, twaalf voetbalreuzen hebben de handen ineengeslagen en de ambitie uitgesproken om een nieuw Europees voetbaltoernooi te organiseren: de European Super League (ESL). Vanuit alle hoeken klinkt kritiek en er lijken nauwelijks voorstanders te zijn. Hoe kan het dan dat deze clubs, met zoveel cultuur, geschiedenis en fans, dan toch tot dit besluit zijn gekomen?
Het simpele antwoord: om geld te verdienen. Maar het probleem, en de oorzaak hiervan, zit dieper. Een deel van de twaalf founding fathers is in handen van investeerders c.q. een klein aantal aandeelhouders. Jaarlijks pompen zij, om welke redenen dan ook, miljoenen in ‘hun’ voetbalclub. Een ander deel van de founding fathers is in handen van de fans c.q. supportersverenigingen. Ook zij pompen jaarlijks enorme bedragen in de club maar doen dit overwegend door middel van leningen. Voor al deze clubs geldt hetzelfde, meer geld betekent betere spelers kunnen kopen. En betere spelers zorgen voor prijzen, meer shirtverkoop en het belangrijkste: deelname aan Europese toernooien.
Risico van het vak
Maar betere spelers betekent ook hogere salarissen en dus hogere kosten. En de afgelopen 20 jaar zijn de salarissen en koopsommen van voetbalspelers, met name van de beste 10%, enorm gestegen. De belangrijkste inkomstenbron van deze twaalf reuzen is de verkoop van uitzendrechten. Aan transfers wordt door de deze clubs netto niks (of niet veel) verdiend. Waardoor het verdienmodel voor een groot deel afhankelijk is van de verkoop van uitzendrechten. En hier zit de crux. Het standpunt van de founding fathers is namelijk dat juist omdat zij enorme bedragen in clubs pompen, de Europese clubtoernooien wereldwijd enorm populair zijn. En daarom levert de verkoop van de uitzendrechten miljarden op. Maar de verkoop van deze rechten wordt niet evenredig verdeeld. Daarnaast lopen de clubs het risico dat zij enorm hebben geïnvesteerd maar door slechte prestaties niet deelnemen aan bijv. de Champions League (of in een vroeg stadium worden uitgeschakeld) en daardoor weinig terugzien van de verkoop van uitzendrechten.
De ESL dekt dit risico omdat de twaalf founding fathers (aangevuld met drie andere clubs) jaarlijks verzekerd zullen zijn van deelname aan het belangrijkste toernooi. Bovendien zal de ESL de uitzendrechten en entreekaarten zelf kunnen verkopen i.p.v. de UEFA. De miljarden die daarmee gemoeid zijn, vloeien dan terug naar de clubs.
